ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားႀကီး လူ႐ႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ

ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားႀကီး လူ႐ႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ 

ဧရာ၀တီ | ေမ ၃၁၊ ၂၀၀၈

ေမး။ ။ ျဖစ္တဲ့ေန႔ကစၿပီးေတာ့ အခုလက္ရွိကာလအထိ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိလဲဆိုတာ အရင္ေျပာျပပါ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔က ေမလ ၇ ရက္ေန႔ကေနစၿပီးလုပ္တာ ဒီေန႔မနက္အထိ လုပ္ေနၾကတယ္။ ေရာက္တာလည္း ၿမိဳ႕အကုန္ကုန္ၿပီ၊ ငပုေတာတၿမိဳ႕ဘဲမေရာက္ေသးတာ … ဒါလည္း က်ေနာ္သာမေရာက္တာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ေရာက္ၿပီးသြားၿပီ။ အဲဒီအျပင္ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ဘယ္လိုေနရာေတြေရာက္လဲဆိုေတာ့ ဘာအကူအညီမွ မရေသးတဲ့ ႐ြာေပါင္း ၄၂ ႐ြာ ေရာက္ၿပီးၿပီ၊ ေဒးဒရဲအပိုင္ထဲမွာရွိတယ္၊ စပါးဒိုင္ေတြကို စုထားတဲ့႐ြာ … ေက်း႐ြာအစုႀကီး ၃ စု။

ဘိုကေလးအပိုင္ထဲမွာလည္း ေက်း႐ြာအစုႀကီး ၃ စု … အဲဒါမ်ိဳးေတြကို က်ေနာ္တို႔အေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီ႐ြာေတြ ၄၂ ႐ြာရွိတယ္၊ ဘာအကူအညီမွမရၾကေသးဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ကေပးတဲ့ အကူအညီတင္ မဟုတ္ဘူး … ယူအန္ဆီကလည္းမရဘူး၊ ဘယ္အန္ဂ်ီအိုမွလည္း မေရာက္ၾကေသးဘူး။

ေမး။ ။ အဲဒီေနရာေတြမွာ ဘာေတြေတြ႔ခဲ့သလဲ၊ လူေတြဘယ္ေလာက္ေသသလဲ၊ ဘာအကူအညီေတြ လိုအပ္ေနသလဲ၊ ႐ြာေတြ ဘယ္ေလာက္ပ်က္သြားတယ္ဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္မလား ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ ဥပမာတခုေျပာျပမယ္။ မေငးႀကီးဒိုင္နယ္ဆိုရင္ အိမ္ေျခတေထာင္ရွိတယ္ … အဲဒီတေထာင္မွာ ၇၀၀ က ဘာမွမက်န္ေအာင္ကို လံုး၀ပ်က္စီးသြားတယ္။ အိမ္ေျခ ၃၀၀ က တိုင္ေလာက္၊ အခင္းေလာက္ က်န္တယ္။ လူ ၂၂၁ ေယာက္ေသတယ္၊ ၃၀၀ က ေပ်ာက္ေနတုန္းပဲ အခုအထိရွာမေတြ႔ေသးဘူး၊ ဘယ္ေရာက္ေနမွန္းလည္း မသိဘူး။

က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ ၂၂ ရက္ေန႔အထိ အေလာင္းေတြက ေခ်ာင္းထဲမွာဒီအတိုင္းရွိေနတုန္းပဲ။ အစိုးရကေပးတဲ့ ဆန္ ႏို႔ဆီဘူး ၇ လံုးနဲ႔ ေစတနာရွင္တေယာက္ကလာလွဴတဲ့ ေခါက္ဆြဲေျခာက္တထုပ္ဆီ ရတယ္၊ အဲဒါကလြဲရင္ ဘာမွမရၾကေသးဘူး။ အဲဒါ မုန္တိုင္းအလြန္ ရက္ ၂၀ အၾကာ …။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၈ ရက္ေန႔က က်ေနာ္တို႔ ဘိုကေလးကေနၿပီးေတာ့ တင္ေမာင္းေခ်ာင္း၊ ႀကိမ္စု၊ ထိပ္ေခ်ာင္းႀကီးေက်း႐ြာ၊ ကန္စု၊ ေ႐ႊဘိုစု … အဲဒီေနရာေတြကိုေရာက္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးက ဘာအကူအညီမွ မရေသးဘူး၊ ဘယ္သူကမွလာမေပးဘူး … အကႌ်မရွိဘူး၊ ကေလးေတြက ကိုယ္တံုးလံုးနီးပါးျဖစ္ေနတယ္။

အေရအတြက္က မိသားစု ၅၄၂ အိမ္ေထာင္ရွိတယ္ … အဲဒီအိမ္ေထာင္စုေတြအားလံုး အိမ္မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီမွာ အကၽြတ္အလြတ္ဆိုတဲ့ ဘုရာေလးတဆူရွိတယ္၊ အဲဒီဘုရားကလည္း ပ်က္စီးေနပါၿပီ၊ ထီးေတြဘာေတြ က်ိဳးက်ေနၿပီ … သူတို႔ခမ်ာ အဲဒီဘုရားရင္ျပင္ေပၚမွာ စုၿပံဳၿပီးေတာ့အိပ္ေနၾကတယ္။ ယူအန္မလာဘူး၊ အန္ဂ်ီအို မေရာက္ေသးဘူး … ဘာအကူအညီမွ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ပုဂၢလိကအဖြဲ႔ကေလးေတြပဲ အဲဒီကို ေရာက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ သူတို႔ဘာမွမရေသးလို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ အဆိုးဆံုးက အဲဒီမွာ ေရမရွိဘူး၊ ေသာက္ေရလံုး၀မရွိဘူး။ အဲဒီလိုမရွိတဲ့အတြက္ မိုး႐ြာမွ ေရခံၿပီးေသာက္ေနရတယ္။ ေရသန္႔ေတြကို သေဘၤာနဲ႔တင္ၿပီး သြားပို႔ရတယ္။ ေရသန္႔ဘူးေပါင္းတေသာင္း။

ေမး။ ။ အစိုးရ ရေနတဲ့ … လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာကအကူအညီေတြ အဲဒီဘက္ကို မေရာက္ဖူးဘူးလား ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ အဲဒါေတြက … ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြရွိတယ္ဗ်။ လပၸတၱာမွာရွိတယ္၊ ဘိုကေလးမွာဆိုလည္းရွိတယ္ … အဲဒီစခန္းေတြမွာေတာ့ မိုးကာတဲေတြနဲ႔ေနရတယ္၊ တတဲကို ၄၊ ၅ ေယာက္ ေနၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ထမင္း ခ်က္တယ္၊ ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ရတယ္၊ အဲဒီဘက္ေတြမွာေတာ့ရတယ္။ အရည္အတြက္အားျဖင့္ နည္းနည္းေလးပဲရွိတယ္။ ႐ြာေတြမွာေရာက္ေနတဲ့လူေတြကေတာ့ ဘာမွမရၾကဘူး။

ေမး။ ။ ယူအန္ က ေျပာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္အထိ လူဦးေရ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိပဲ အကူအညီေတြ ေရာက္ေသးတယ္ဆိုေတာ့ … အဲဒီတြက္ခ်က္မႈက ဘယ္ေလာက္အထိ မွန္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ေျပာလို႔ရတယ္။ အဲဒီလို ကယ္ဆယ္ေရးေနရာေတြကို ေရာက္တဲ့လူက နည္းနည္းရယ္ … က်န္တဲ့ ကၽြန္းေတြ၊ ကိုယ့္ရပ္႐ြာေတြေပါ့ဗ်ာ … ဘယ္သူမွလည္း လာမေခၚလို႔၊ ဘယ္သူမွလည္း လာမရလို႔၊ ကားလမ္းလည္းမေပါက္လို႔ ေရလမ္းတခုပဲ အားကိုးအားထားျပဳၿပီး ကိုယ့္႐ြာေလးမွာ အသက္ရွင္က်န္ေနၾကတဲ့ လူေတြေပါ့ဗ်ာ … စိတ္မေကာင္းစရာအေၾကာင္းေလးတခု က်ေနာ္ျဖတ္ေျပာျပမယ္ … အဘြားႀကီးတေယာက္က သူ႔မွာ မိသားစု ၁၁ ေယာက္ ရွိတယ္၊ ၁၀ ေယာက္ေသသြားၿပီး သူတေယာက္တည္းက်န္ခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ၁၀ ေယာက္ေသသြားတယ္ဆိုတာကို သူမသိဘူး၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း သူ႔ကိုယ္သူ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အဲဒီလိုလူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ ကၽြန္းေတြေပၚမွာ အဲဒီလို ေၾကာင္ၿပီးက်န္ခဲ့တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ တံငါ႐ြာေလးေတြေပါ့။

ေမး။ ။ အဲဒီလို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာထိခိုက္သြားတဲ့လူေတြ ဘယ္ေလာက္ေတြ႔ခဲ့သလဲ။ သူတို႔ေတြက ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ရွိေနၾကသလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ ၃ မ်ိဳးေတြ႔တယ္ဗ်။ တမ်ိဳးက အရမ္းေပါက္ကြဲေနတယ္၊ အထိမခံေ႐ႊပုဂံေပါ့ဗ်ာ … ဘာမွကိုအေျပာမခံဘူး၊ ေဒါသေတြႀကီးေနတယ္၊ တခ်ိန္လံုး စိတ္ေတြတို ရန္လိုေနတဲ့လူေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒုတိယတမ်ိဳးက်ေတာ့ လံုး၀ကို ငိုၿပီးေတာ့ သူ႔မွာ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့အခက္အခဲႀကီးကိုျပန္ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္လံုးေတြးၿပီး ေျပာကာေျပာကာနဲ႔ ငိုေနတဲ့လူေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘာစကားမွကို မေျပာေတာ့ဘူး၊ လႈပ္လဲမလႈပ္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ဆန္သြားေ၀တယ္ဗ်ာ … တေယာက္ကို ဆန္ ၄ ျပည္ႏႈန္းနဲ႔ေ၀တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပဲ၀ါ၊ ပဲကတၱီပါေပးတယ္။ အဲဒါေတြကို အထုပ္ေတြနဲ႔ ေစာင္၊ ျခင္ေထာင္ပါထည့္ၿပီး တေယာက္ခ်င္းစီကိုေပးတယ္။ အဲဒီလိုေပးတာကိုေတာင္ လာမယူေတာ့ဘူး။ ဘာကိုမွ စိတ္မ၀င္စားေတာ့ဘူး … ငါတို႔ဘ၀ ေသတာပဲ ေကာင္းပါတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။

ေမး။ ။ ကိုဇာဂနာ သြားခဲ့တဲ့ေနရာေတြမွာ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘာေတြလုပ္ေပးေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ဘာမွလုပ္မေပးဘူး။ ရတာက အခုနက်ေနာ္ေျပာသလို ဆန္ႏို႔ဆီဗူး ၇ လံုးနဲ႔ ေစတနာရွင္တေယာက္ေ၀သြားတဲ့ ေခါက္ဆြဲေျခာက္တထုပ္ပဲရတယ္။ အဲဒါ ၂၈ ရက္ေန႔ က်ေနာ္တို႔ေရာက္သြားတဲ့ အခ်ိန္အထိ …

ေမး။ ။ အဲဒီဖက္ေတြကိုက်ေတာ့ အကူပစၥည္းကို ဘာနဲ႔ပို႔ရသလဲ။ ေလွေတြနဲ႔သြားတာလား။

ေျဖ။ ။ ဟုတ္တယ္ … ေလွနဲ႔သြားရတာ။

ေမး။ ။ ကိုဇာဂနာတို႔လို ပုဂၢလိကအလွဴရွင္ေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ခြင့္ရသလဲ။

ေျဖ။ ။ အစပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တြန္းလုပ္တာေပါ့ဗ်ာ … နည္းနည္းေတာ့ အခက္အခဲရွိတယ္။ ထိပ္တိုက္တိုးရတာေတြ ရွိတယ္။ ဥပမာ - ခင္ဗ်ားတို႔က ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို (အာဏာပိုင္) မတိုင္ပင္ဘဲ သြားတာလဲ၊ က်ေနာ္တို႔ကိုေျပာပါ ဘာညာဆိုၿပီး နည္းနည္းညွိႏွိင္းၿပီးလုပ္က်တဲ့။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အသက္ အႏၱရာယ္ကို တာ၀န္မယူဘူးတဲ့ … မယူလဲေန၊ ေသခ်င္ေသပေလ့ေစ၊ သြားမယ္ေျပာၿပီး တိုး၀င္သြားရတာေတြ ရွိတယ္။ ေစတနာရွင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ သြားလွဴလို႔ရတယ္အမိန္႔ထြက္ၿပီးေတာ့ သိပ္မေျပာေတာ့ဘူး … သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔က ထုတ္တဲ့အမိန္ေလ … သြားလာေရး ခက္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြကိုသြားႏိုင္ရင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါတယ္၊ ပုဂၢလိကအလွဴရွင္မ်ား မိမိသေဘာနဲ႔မိမိ ႀကိဳက္သလိုလွဴဒါန္းႏိုင္ပါတယ္လို႔ အမိန္႔မွာပါတယ္။

အဲဒိအမိန္႔ထြက္ၿပီးမွ တ႐ုတ္တန္းက ကုန္သည္မ်ားအဖြဲ႔၊ မဂိုလမ္းက ေ႐ႊဆိုင္ေတြေတြပါ အကူကိစၥ လုပ္လာၾကတယ္။ သူတို႔ေတြ၀င္လာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြလည္း ပိုရတာေပါ့။ သူတို႔ေတြ ေခ်ာင္က်တဲ့ ေနရာေတြကို မသြားႏိုင္လည္း က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ယူသြားေပးတယ္။ ဥပမာ - ဘိုကေလးၿမိဳ႕ ဆိုပါေတာ့၊ အလွဴရွင္ေတြက ၿမိဳ႕ေပၚမွာထားခဲ့ … က်ေနာ္တို႔သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြက ႐ြာေတြဆီယူသြားေပးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔မွာ ၀ိုင္းကူလုပ္ေနတဲ့လူ ၄၂၀ ရွိတယ္။ ထိေရာက္မႈရွိေအာင္ အဖြဲ႔ေတြခြဲၿပီး လုပ္ၾကတယ္။

ေမး။ ။ တေန႔က ျမန္မာ့အလင္းမွာ လူေတြကို ဖားရွာ၊ ငါးရွာစား … ေနာက္ႏွစ္ဆို ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚမွာ စပါးေတြေ႐ႊေရာင္းသန္းၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ စည္ပင္ေတာ့မယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ အဲဒါ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ အဲဒီအိပ္မက္ကေလးေကာင္းသားပဲလို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တယ္ … ဟဲဟဲဟဲ … ဖားရွာ၊ ငါးရွာ ရွာလို႔ရမလားေတာ့ မသိဘူး … ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးနဲ႔ ဘုိကေလးျမစ္ဆိုရင္ ေရအေရာင္ကို နာမည္ေပးထားတယ္၊ နာဂစ္ကာလာလို႔။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ျဖဴၿဖဲၿဖဲ အေရာင္ႀကီး၊ အဲဒီအေရာင္ႀကီးနဲ႔ လူနဲ႔ ကၽြဲ ႏြားအေလာင္းေတြက အမ်ားႀကီး … နာဂစ္ရနံ႔ဆိုတာရွိေသးတယ္ … အဲဒီညွီနံ႔ႀကီးက ျပန္လာရင္ပါလာတာပဲ၊ ဘယ္သူမွမခံႏိုင္ဘူး အန္တယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီလိုေနရာေတြမွာ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ငါးရွာ၊ ဖားရွာမွာလဲဗ်ာ … ငါးဖမ္းမယ့္အစား အေလာင္းေတြဖဲ့စားမွ ရေတာ့မယ္။

ေမး။ ။ အေလာင္းကိစၥကို ေမးခ်င္ေသးတယ္။ အခုထိ အေလာင္းေတြကို သၿဂႌဳဟ္လို႔ မၿပီးေသးဘူးလား ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ ေကာက္ကို မေကာက္ႏိုင္ေသးတာ။ ၂၈ ရက္ေန႔ ဘိုကေလးကျပန္လာတယ္။ ႐ြာ ၅ ႐ြာကို သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၅ ႐ြာမွာ ဗီဒီယို၊ ဓာတ္ပံု မ႐ိုက္ႏိုင္ေတာ့ဘူး … အေလာင္းေတြမ်ားလြန္းလို႔။ အနည္းဆံုး အေလာင္း ၄၀ ေလာက္ ေတြခဲ့တယ္။ အဲဒါေတာင္ ဟိုးအစြန္ပိုင္းကအေလာင္းေတြကို ေကာက္ၿပီးေတာ့ မီး႐ႈိ႕လိုက္တာ တေထာင္ေက်ာ္ ရွိတယ္ … ေစတနာရွင္ေတြက မီးစက္ႀကီးေတြ အလံုး ၈၀ ေလာက္သယ္လာၿပီး မီး႐ႈိ႕ေပးတာ။ က်ေနာ္သိသေလာက္ ေအဇက္ဂ်ီတို႔ ခရစ္ယန္သာသနာျပဳအဖြဲ႔တို႔ကေပါ့။

ေမး။ ။ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚမွာ ကရင္လူမ်ိဳးေတြအမ်ားစုေနၾကတယ္ … သူတို႔ေတြရဲ႕ အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ဘိုကေလးအပိုင္တို႔ ေဒးဒရဲအပိုင္တို႔မွာ ကရင္႐ြာေတြရွိတယ္ … အမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီက ကရင္ေတြကို သေဘာက်တယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ြာထဲကေနကူမယ့္ လူေတြကို ေခၚတယ္ … သူတို႔ကို ရန္ကုန္ေခၚလာၿပီး ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေပးတယ္။ သူ႔တို႔က ႐ြာကိုျပန္ၿပီး တည္ေဆာက္ေရးကို ဦးေဆာင္ၾကမွာေလ။

အေရးေပၚလိုအပ္ေနတဲ့ အမိုး၊ အကာနဲ႔ အစားအေသာက္စတဲ့ အကူပစၥည္းေတြေပးၿပီး ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ဒီေန႔ကစၿပီးေတာ့ ကန္စြန္း၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ခ်င္ေပါင္ မ်ိဳးေစ့ေတြေပးတယ္။ ဘယ္ေျမမွာမဆိုစိုက္လို႔ရေအာင္ထည့္တဲ့ ေျမၾသဇာေပးတယ္၊ သံုးပံုသံုးနည္းကိုလည္း သင္ေပးတယ္။

ေမး။ ။ အခုလိုကာလမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ ျပန္စလို႔ရမယ္ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။ ။ စပါးကေတာ့ မရႏိုင္ေသးဘူး။ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ ဘူးသီး၊ ခ၀ဲသီးေလာက္ကေတာ့ ရႏိုင္တယ္။ ဒီေန႔စလုပ္တယ္ … ႐ြာေတြကပါလာတဲ့ ကရင္ေတြကို တတ္ကၽြမ္းတဲ့လူေတြနဲ႔ သင္ေပးတယ္။

ေမး။ ။ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ တိုင္းရင္သားေတြမို႔ အကူအညီမရၾကဘူးလို႔ ေျပာၾကတာေတြလည္းရွိတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။

ေျဖ။ ။ တိုင္းရင္သားမွမဟုတ္ပါဘူး … ဗမာလည္း မရၾကပါဘူး … ဘယ္သူမွမရၾကတာပါ။ စပါးျပန္စိုက္ဖို႔ အခ်ိန္က ၁၅ ရက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔က ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ေမတၱာရပ္ခံၿပီး လိုက္ညွိေနတာ … ထိုင္းက ပညာရွင္ေတြနဲ႔လဲ ညွိထားတယ္။ ေ႐ႊကၽြဲလို႔ေခၚတဲ့ လက္တြန္းလယ္ထြန္စက္ေပါ့ … အဲဒီေကာင္နဲ႔ဆိုရင္ ေန႔၀က္ကို တဧကၿပီးတယ္။ စက္တလံုးကို က်ပ္ ၁၄ သိန္းရွိတယ္။ ကၽြန္းညိဳႀကီးတိုက္နယ္ကို အဓိကေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ လူဦးေရ ၅၅၁၄ ဦး ရွိတယ္ … အဲဒီမွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ေယာက္်ားဦးေရက ၃၂၀၀ ေက်ာ္ ရွိတယ္။ အဲဒီကေျမႀကီးေတြကို ထိုင္းက ပညာရွင္ေတြနဲ႔ျပင္ၾကည့္ေတာ့ ရတယ္။ သံဘီးတပ္တဲ့ ေ႐ႊကၽြဲ ၁၈ လံုးေလာက္ရွိရင္ အလုပ္စလုပ္လို႔ရၿပီ။ အခုအလွဴခံထားတာ ၁၀ လံုးရၿပီ၊ ေနာက္ ၈ လံုးလိုေသးတယ္။

ေမး။ ။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက က်န္းမာေရးအဖြဲ႔၊ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြ လာၾကတယ္။ သူတို႔ေတြေကာ အဲဒီေနရာေတြကို ေရာက္ၾကရဲ႕လား။

ေျဖ။ ။ တျခားႏိုင္ငံေတြကေတာ့မေရာက္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔အတူ ထိုင္းက အမ်ိဳးသမီးတေယာက္လိုက္လာၿပီး ေျမႀကီးေတြ ေလ့လာတာေတာ့ရွိတယ္။ မေန႔ကျပန္သြားတယ္ … စေနေန႔ ျပန္လာမယ္။ သူျပန္လာရင္ေတာ့ သိရမယ္ ဒီေျမႀကီးကို ၁၅ ရက္အတြင္း စပါးစိုက္လို႔ ရ မရကို။

ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၊ အထက္ပိုင္းကေကာ ဘယ္လိုအကူအညီေတြရပါသလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ ေရာက္လာတယ္ … အမ်ားႀကီးပဲ။ ဥပမာ - နမၼတီး၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ လား႐ိႈး ဘက္ကဆို ၁၀ ဘီး ကားႀကီးေတြနဲ႔ လာတာ။ ဆီေတြဆိုရင္ ေပပါ ၂၀၀ တို႔ … အခုေနာက္ပိုင္း ဆင္းလာတယ္။ လား႐ိႈးက ဆင္းလာတဲ့အဖြဲ႔ဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳအဖြဲ႔နဲ႔ ေပါင္းၿပီး ဆင္းလာတာ ၁၀ ဘီးကား ၁၀ စီးနဲ႔။ အခုနပဲ သြားႀကိဳလာတာ … ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ။

ေမး။ ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခအေနကိုလည္း ေျပာျပပါဦး။

ေျဖ။ ။ အဲဒီေနရာေတြကိုလည္း သြားေနရတာပါပဲ။ ဒီေန႔မနက္ဆိုရင္ ဒလ၊ ကြမ္းၿခံကုန္းနဲ႔ ၾကည့္ျမင္တိုင္ တဘက္ကမ္းက ေညာင္၀ိုင္းကို က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔ေတြ သြားၾကတယ္။ အဲဒီေနရာေတြက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေလာက္ ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြား မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ေတြၿပိဳသြားတယ္၊ အဲဒီလူေတြကိုလည္း လွဴရတာေပါ့။ အဲဒီကလူေတြက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေလာက္ေတာ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ မထိခိုက္ဘူး။

ေမး။ ။ ျပည္ပကလူေတြကိုေရာ ကိုဇာဂနာ ဘာေျပာခ်င္ေသးလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ မတတ္ႏိုင္တဲ့အတိုင္းအတာေတြ ရွိပါတယ္။ အျပင္ကလူေတြ လုပ္ေပးလို႔ ရႏိုင္တာေတြကေတာ့ ပ်က္စီးသြားတဲ့႐ြာေတြ အျမန္ဆံုးျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ပါ။ ဥပမာ - ဆူနာမီ တံုးကဆိုရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပညာရွင္ေတြ ခ်က္ခ်င္းေရာက္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အိမ္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ေဆာက္ေပးလိုက္ႏိုင္တယ္ … အဲဒီလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ မတတ္ႏိုင္ဘူး၊ အဲဒီေလာက္လည္း မခ်မ္းသာဘူး။ ဘီလ္ဂိတ္လိုလူမ်ိဳးကလည္း လွဴတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလူေတြကို ဘာေတြလုပ္ေပးေနသလဲဆိုတာ စဥ္းစားလို႔ကို မတတ္ဘူး။

အိမ္တလံုးေဆာက္ဖို႔ ဘယ္ေလာက္မွလည္း မကုန္ပါဘူး … အဲဒီလိုအိမ္ေလးေတြမ်ား ႏိုင္ငံတကာက ႐ြာေတြမွာ လာေဆာက္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ … …။

ယူအန္ကိုေတာ့ မေက်နပ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြအတြက္ ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ေပးႏိုင္လို႔။ အခု ဘိုကေလးမွာ က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ ႐ြာေတြရွိတယ္ဗ်ာ၊ ကိုေ၀ဠဳေက်ာ္တို႔ေရာက္တဲ့ လပၸတၱာက႐ြာေတြ၊ က်ေနာ္တို႔လူေတြေရာက္တဲ့ ငပုေတာက႐ြာေတြ … က်ေနာ္တို႔မွာ ေျမပံုေတြရွိပါတယ္၊ အဲဒီေနရာေတြကို ယူအန္က တေယာက္မွ မေရာက္ေသးဘူးဗ်ာ။ ယူအန္ျဖစ္ျဖစ္ … တျခား အန္ဂ်ီအိုျဖစ္ျဖစ္ … သူတို႔ေတြက အစိုးရ ၿငိဳျငင္မွာကို ေၾကာက္ေနတယ္ … အဲဒါကို က်ေနာ္ကမႀကိဳက္တာ။ ဒုကၡသည္ကိုကူညီမွာ ဘာလို႔ ၿငိဳျငင္တာ မခံရဲရတာလဲ။ မသြားရဘူးေျပာလည္း သြားေပါ့ဗ်ာ ဘာျဖစ္လည္း။ ဒါမွမဟုတ္ သြားလာေနတဲ့လူေတြကို အကူအညီေပးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔လို အလားသ႑န္တူ သြားေနတဲ့အဖြဲ႔ ၄၊ ၅ ဖြဲ႔ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒါေတြကိုလည္း အကူအညီမေပးဘူး … မယက ႐ံုးထဲကို ပစၥည္းေတြ သြားပို႔ေနေတာ့ ဘာသြားလုပ္မလဲ။

ေမး။ ။ လူေတြ ေတာင္းစားတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကေကာ ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ငတ္ေတာ့လည္း ေတာင္းစားမိမွာေပါ့ဗ်ာ … ဟုတ္တယ္မလား။ ကုန္းၿခံကုန္းလမ္းမွာ အစားအေသာက္ေတြေပးၾကပါနဲ႔ တကယ္ငတ္မြတ္ေနၾကတာကိုး … ေတာင္းမွာေပါ့၊ သိပ္႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး … ဘီစကစ္ေတြ ကားေပၚကပစ္ခ်လို႔ လမ္းေဘးမွာလူးလွိမ့္ၿပီး လုေနတာေတာ့မရွိပါဘူး … ကားတိုက္ၿပီး ေသကုန္မွာေပါ့။

ေမး။ ။ အေမရိကန္က ေျပာေနတုန္းရွိေသးတယ္၊ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေရေပၚ၊ ေျမေပၚမွာသြားလို႔ရတဲ့ ရွပ္ေျပးေမာ္ေတာ္ေလးေတြနဲ႔မွ အလုပ္ျဖစ္မယ္၊ ကူညီခ်င္ပါတယ္လို႔ တဲ့။ အဲဒီအကူအညီက အခုလို တလျပည့္လာတဲ့ကာလမွာ လိုအပ္ေသးတယ္လို႔ ထင္သလား ခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လိုအပ္တယ္ … ဒုကၡသည္ေတြက သူတို႔ကို အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလိပ္က သေဘၤာႀကီးေတြ သူတို႔ကိုလာကူညီေနၾကပါၿပီဆိုၿပီး အရမ္း၀မ္းသာေနၾကတာ … က်ေနာ္တို႔က ေရဒီယိုလည္း ေပးတယ္ေလ … ခင္ဗ်ားတို႔ ကမာၻနဲ႔ အဆက္မျပတ္ေအာင္ နားေထာင္ၾကပါလို႔ … သတင္းေတြနားေထာင္ၿပီး တအားေပ်ာ္ၾကတာ၊ အခုလို မလာေတာ့ဘူးလိုလိုျဖစ္ေတာ့ သူတို႔ေတြအရမ္းခံစားရတာ။ က်ဳပ္တို႔ကို မကယ္ေတာ့ဘူးလား၊ ဒီအတိုင္းပစ္ထားေတာ့မွာလား၊ ဒီကၽြန္းေပၚမွာ ေသမယ့္ရက္ကို ထိုင္ေစာင့္ေနရမွာလားလို႔ ေအာ္ၾကတာ။ တေယာက္တည္း၊ ႏွစ္ေယာက္တည္းက ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီးေတြ၊ ကေလးေတြပါ ေျပာၾကတာ။ 

Relief Works at Shwe Bo, Kan Zu, Htain Chaung, Kyun Nyo, EYar, News Photos

ဘိုကေလး ျမင္ကြင္း
သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ရြာမ်ား - ေရႊဘို၊ ကံစု၊ ထိန္ေခ်ာင္း၊ ကၽြန္းညိဳ၊ ဧရာ
ဓာတ္ပုံသတင္း
ေမ ၃၀၊ ၂၀၀၈

ပင္လယ္ဖက္က လွည့္၀င္ရေသာ ေဒသျမင္ကြင္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ကယ္ဆယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးေတြအျပင္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္အတြက္ အကူအညီမ်ားေပးျခင္း၊ ေဆးကုသျခင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔ လုပ္ၾကရသည္ဟု သိရသည္။ စိတ္ေရာဂါကု ဆရာ၀န္မ်ားကုိပါ အကူအညီေတာင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ (ဇာဂနာႏွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ားထံက လာတဲ့စာ)

ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ျပည္သူမ်ားျဖင့္ ျမန္မာျပည္ကို တည္ေဆာက္ေနျပီ ျဖစ္ရာ - ျပည္သူသာ အမိ၊ ျပည္သူသာ အဖ ဟု မေၾကြးေၾကာ္ဘဲ၊ တပ္မေတာ္သာ အမိ၊ တပ္မေတာ္သာ အဖ ဟူေသာ တပ္မေတာ္အစိုးရ ကို ျမန္မာတို႔က ေဘးမဲ့ပဲ ေပးထားေလသလား၊ တပ္မေတာ္ၾကီးကပဲ ျပည္သူ႔ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လက္ပိုက္ပဲ ၾကည့္ေနေလသလား ( စာဖတ္သူေတြ ေရးတဲ့စာ)

အႏုပညာရွင္ေတြရဲ႔ အလွဴျမင္ကြင္း

အႏုပညာရွင္ေတြရဲ႔ အလွဴျမင္ကြင္း
မိုးမခ၊ ဓာတ္ပုံသတင္း
ေမ ၂၇၊ ၂၀၀၈

ကိုရီးယားေရာက္ ျမန္မာမ်ား လွဴဒါန္းေငြကို နာေရးကူညီမႈအသင္းက ေက်ာ္သူႏွင့္အတူ ေ၀ဠဳေက်ာ္တို႔ လက္ခံေနစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - အင္တာနက္၊ ၀င္းလတ္)

လူမင္း၊ ငွက္ေျပာေၾကာ္၊ အရိုင္းနဲ႔ ကင္းေကာင္တို႔ ေလေဘးအလွဴ ၀ိုင္းကူေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ (ဓာတ္ပုံ - အင္တာနက္၊ ေကာင္းကင္ျပာ)

အႏုပညာရွင္မ်ား၏ ကူညီေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား

အႏုပညာရွင္မ်ား၏ ကူညီေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား
မိုးမခ၊ ဓာတ္ပုံသတင္း
ေမ ၂၄၊ ၂၀၀၈

Together with the Burmese volunteers groups and their friends, The artists and the actors are taking bus and boat to help the Burmese Nagis Victims in the delta area.

ေလေဘးကယ္ဆယ္ေရး ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားကို စစ္အစိုးရက ဖမ္းဆီးဟု ၾကား

ေလေဘးကယ္ဆယ္ေရး ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားကို စစ္အစိုးရက ဖမ္းဆီးဟု ၾကား
မိုးမခ
ေမ ၂၂၊ ၂၀၀၈

ေတာင္ဒဂုံတြင္ ေနထိုင္ၾကသူ ကိုေလးလြင္၊ မခ်ဴိ၊ ကိုထြန္းထြန္းေဇာ္၊ ကိုခင္ထြန္း၊ မဥမၼာ၊ မ ပပတို႔ကို စစ္အစိုးရ လုံျခဳံေရးအဖြဲ႔က ယေန႔မနက္ ၃ နာရီတြင္ ဖမ္းဆီးသြားေၾကာင္းသိရသည္။ ကိုခင္ထြန္းမွာ အဲန္အယ္ဒီ မုန္တိုင္းဒဏ္ ကယ္ဆယ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကိုဇာဂနာ၏ အဆိုအရ သူတို႔အားလုံးသည္ ဒဂုံေဒသဖက္ ေလေဘးကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အလွဴကိစၥမ်ားတြက္ ေစတနာရွင္လုပ္အားေပးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

လႈိင္သာယာျမိဳ႔နယ္ နအဖအဖြဲ႔ကမူ ဒုကၡသည္ ျပည္သူမ်ားကို ကူညီလိုပါက အာဏာပိုင္မ်ားကတဆင့္ကူညီရန္၊ အလွဴခံေနသူ ဒုကၡသည္မ်ားေၾကာင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပတြင္ အရွက္မရၾကေရး ကာကြယ္ရန္၊ ယခုအခ်ိန္တြင္ အေရးေပၚကယ္ဆယ္ေရးအလုပ္မ်ား ျပီးစီးျပီးျဖစ္သျဖင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ျပဳၾကရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ သတိေပးထုတ္ျပန္ထားသည္ကို ေတြ႔ခဲ့ရသည္။

ေဒးဒရဲ အသြား ျမင္ကြင္းမ်ား

ေဒးဒရဲ အသြား ျမင္ကြင္းမ်ား
မိုးမခ၊ ဓာတ္ပုံသတင္း
ေမ ၂၃၊ ၂၀၀၈

Still at 20th May 2008, in Delta area, bodies were found still floating

Burmese Film villains in movies but outside, Heroes at heart helping Burmese

Burmese Refugees showing how much they thanked the volunteers and relief helps
(Before 2nd May 2008, they had their own home, family and friends but after the storm, they were left with nothing but at the charity of concerned Burmese citizens and the World ... Please do not wait ... Save Lives and Save Burma ...)

မုန္တိုင္း ဧရာ၀တီ သီခ်င္း

မုန္တိုင္း ဧရာ၀တီ သီခ်င္း
ျမန္မာ့အႏုပညာရွင္မ်ား
ေမ ၂၂၊ ၂၀၀၈

မိုးမခနဲ႔ စကားလက္ဆုံ - ဇာဂနာ - (ေလေဘး ဒုကၡသည္ေတြက ဘန္ကီမြန္းကို ေမွ်ာ္ေနသလား)

Make Shift Tents for Burmese Refugee setup by the Burmese volunteer led by Burmese Artists

မိုးမခနဲ႔ စကားလက္ဆုံ - ဇာဂနာ
(ေလေဘး ဒုကၡသည္ေတြက ဘန္ကီမြန္းကို ေမွ်ာ္ေနသလား)
မိုးမခ
ေမ ၂၀၊ ၂၀၀၈

ေမး - ေဟာဗ်ာ။ ညဖက္ မိုးခ်ဳပ္ေနျပီပဲ။ ဘာေတြ အလုပ္မ်ားေနတာပါလိမ့္။

ေျဖ - ေန႔ေရာ၊ ညေရာ မအားရပါဘူးဗ်ာ။ အခု က်ေနာ္တို႔ ပစၥည္းေတြ … ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းေတြ ကားေပၚတင္ေနတယ္။

ေမး - အခုက ဘယ္ေနရာမွာလဲ။

ေျဖ - ဘုန္းဘုန္းေတြရဲ႔ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြမွာ။ ဒိုင္နာ ၈ စင္း အျပည့္ ျဖည့္ေနတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းေတြေပါ့ဗ်ာ။

ေမး - ဘယ္ကို ခ်ီတက္မွာလဲ။ ဘယ္ေလာက္ထိ သြားႏိုင္ျပီလဲ။

ေျဖ - ဘိုကေလး၊ ေဒးဒရဲ၊ ဖ်ာပုံ။ ဖ်ာပုံကေန ကားကိုေမာင္း ျပီးရင္ေတာ့ ေရလမ္းက စက္ေလွေတြနဲ႔ ခြဲေ၀ျပီး ၀င္ၾကရမယ္။

ေမး - ကားလမ္းတေလ်ာက္မွာေကာ။ အဆင္ေျပေနၾကျပီလား။

ေျဖ - မေျပပါဘူုးဗ်ာ။ လမ္းေဘး ေတာက္ေလ်ာက္မွာ ဒုကၡသည္ေတြက ကားလမ္းအထိကို ထြက္ျပီၤး အကူအညီေတာင္းေနၾကတယ္။ မိုးေရထဲမွာေတာင္ ရပ္ျပီးေတာ့ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ေလာေလာဆယ္ သူတို႔ကို ေက်ာ္ျဖတ္ျပီးေတာ့ ေ၀းတဲ့ေဒသ၊ ေရလမ္းက ေပါက္တဲ့ ေနရာေတြကို ၀င္ေနရတာေလ။

ေမး - ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ ဖြင့္လွစ္ေပးထားတယ္ ဆိုတာကေကာ။

ေျဖ - ဒီေလာက္နဲ႔ မလုံေလာက္ဘူး။ အမ်ားၾကီး လိုေနတယ္။ အမ်ားၾကီး။ စက္ေလွနဲ႔ ၀င္သြားရတဲ့ ရြာေတြဆိုတာ ကယ္ဆယ္ေရးတို႔၊ ဘာတို႔ မၾကားဘူးဖူး။ ဒီလိုပဲ စမ္းတ၀ါး၀ါးနဲ႔ အသက္ရွင္ေနၾကတာ။ မေငးဒိုင္နယ္၊ အိမ္ေျခ ၁၀၀၀၊ ၇၀၀ ပ်က္၊ လူ ၂၀၀ ေသ၊ ေပ်ာက္ ၃၀၀။ စားမစရာ မရွိဘူး။ ၀တ္စရာ မရွိဘူး။ ဒါမ်ဳိးရြာေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္တယ္။

Zarganar received donation from concerned public at Pegu

ေမး - ကယ္ေနတဲ့ လွဴေနတဲ့ ပုံေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ေတြ႔ေနရတာပဲ။

ေျဖ - ဒါက ကယ္ဆယ္ေရး လက္လွမ္းမီတဲ့ ေနရာေတြကိုး။ ေတာကို တိုးသလို ဆက္တိုးဦး၊ ဆက္သြားဦး။ အမ်ားၾကီး က်န္ေသးတယ္။ အဲဒါကို စာနယ္ဇင္း ပညာတတ္ၾကီးတခ်ဳိ႔က ဒီလိုကူေန ကယ္ေနရင္ ေရသာခို အေခ်ာင္သမား စိတ္ဓာတ္ေတြ ၀င္ျပီး တိုင္းျပည္တျပည္လုံး သူေတာင္းစားၾကီးပဲ ျဖစ္ကုန္ေတာ့မယ္ … တို႔။ ဒီလူေတြက ဒုကၡသည္ အစစ္မဟုတ္ဘူး၊ ေတာင္ေၾကာင္ေတြ၊ ရန္ကုန္တက္ျပီး ဓါးျပတိုက္လာမယ့္ လူေတြဆိုျပီး ေလ်ာက္ေရးေန၊ ေလ်ာက္ေျပာေနၾကတယ္ဗ်ာ။

Monks & Burmese people volunteerily work together hand in hand to help relief the storm victims

Burmese Artist, Nga Pyaw Gyaw seen at the help camp (excuse the date on the camera)

Ko Lu Gyaw Group, Burmese Artists Volunteer Group accpeting donation from Public (excuse the date on the camera)

ေမး - ေအာ္ အဲသလို သူေတာင္းစားတိုင္းျပည္ၾကီး ျဖစ္မွာစိုးလို႔ ထိပ္ကေန ပိတ္ျပီး အကူအညီေတြကို စိစစ္ေနရတာေပါ့ေနာ္။ သတင္းစာထဲမွာလည္း ေတြ႔ေနရတာကိုး။

ေျဖ - ဘာမွ မရဘူး၊ ဘာမွ မရွိဘူး၊ ဘာမွ မေရာက္ဘူး။ ဘယ္မွ သြားလို႔ မရဘူး။ အဲလိုမ်ဳိး ရြာေတြ ရြတ္ျပရမယ္ ဆိုရင္ - ေဒးဒရဲမွာ ၉၆ ရြာ၊ ျမင္းကကုန္း ေခ်ာင္း၀ ၅၀၊ ေနာက္ျပန္တိုး ၂၀၀။ တူးေျမာင္း ၁၀၀။ ထံနီးပတ္၊ ဂြၾကီး၊ မေငးေလး၊ က်ဳံထမင္း၊ တိုက္စု၊ ခေနာင္ အမ်ားၾကီးပဲ။ ရြာေတြ ရြာေတြ။

ေမး - ကုလက အဖြဲ႔ေတြ၊ ေရာက္ႏွင့္ေနတဲ့ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားတို႔ေတြ လက္တြဲျပီး အသိအမွတ္ျပဳျပီး လုပ္ေနၾကသလား။

ေျဖ - လုပ္ႏိုင္သေလာက္ေတာ့ လုပ္ပါတယ္။ ကိုယ့္အလုပ္ေတြနဲ႔ ကိုယ္ အရမ္းပိေနေတာ့လဲ အားလုံးေတာ့ လိုက္မေျပာႏိုင္၊ လိုက္မၾကည့္ႏိုင္ဘူး။ ဒီမွာဆို ျဖဴျဖဴသင္းတို႔၊ အႏုပညာရွင္ေတြ၊ ျပီးေတာ့ ေစတနာရွင္ ျပည္သူလူထု အလွဴရွင္ေတြ စုေပါင္းျပီး သြားလာ လုပ္ကိုင္ေနရတာပါဗ်ာ။

ေမး - ကိုေက်ာ္သူတို႔၊ မေရႊဇီးကြက္တို႔ဖက္ကလည္း အလုပ္ေတြ အရမ္းမ်ားေနတယ္ေနာ္။

ေျဖ - ဟုတ္တယ္။ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိတဲ့လူေတြ အားလုံးကေတာ့ ရွိတဲ့တႏိုင္တပိုင္နဲ႔ ထလာျပီး လုပ္ၾကတာပဲ။ စြပ္က်ယ္နဲ႔ ထလာတဲ့သူက စြပ္က်ယ္ခၽြတ္ျပီး ကူတာပဲ။ လွဴတာပဲ။ ဘာမွ ေလ်ာက္ေျပာမေနဘူး။

Displaced Burmese Children at the shelter (old school converted into shelter)

ေမး - တပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္ေတြေကာ ဘာေတြရွိသလဲ။

ေျဖ - အေမ အေဖ မရွိေတာ့တဲ့ မိဘမဲ့ မိသားစုမဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ အမ်ားၾကီးပဲ။ သူတို႔အတြက္ မိဘမဲ့ကေလးစခန္းတခု ေထာင္ဖို႔လုိတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြလည္း အမ်ားၾကီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အေႏွာက္အယွက္မရွိ ေထာင္ႏိုင္ဖို႔၊ ကူညီေပးႏိုင္ဖို႔၊ ေၾကညာေပးႏိုင္ဖို႔ လိုတယ္။ ေရွ႔က ေဆာက္၊ ေနာက္က ဖ်က္တို႔။ ဟိုပို႔ ဒီပို႔ … ဟိုေျပာင္း ဒီေျပာင္းဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ ေရွ႔မတိုးႏိုင္ဘဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။

Make Shift Tent for Burmese Refugees

ေမး - ဘယ္လိုမ်ား ခင္ဗ်ားတို႔ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ ေဆာက္ေနသလဲ။

ေျဖ - ဒုကၡသည္ စခန္းမဟုတ္ဘူးဗ်။ ယာယီတဲေတြ။ လူၾကမ္းအဖြဲ႔က လိုက္ေဆာက္ေပးေနတယ္။ အခု။

ေမး - ဖ်က္တာေတြေကာ ရွိသလား

ေျဖ - ေကာ့မွဴးကယ္ဆယ္ေရးစခန္းကို ဖ်က္ပစ္လိုက္ျပီ။

ေမး - ယူအန္က အၾကီးအကဲေတြ လာမယ္ေလဗ်ာ။ သူတို႔ကို တင္ျပေပးရမွာေပါ့။ ခင္ဗ်ားတို႔က …

ေျဖ - ေအာင္မယ္ေလး။ လူၾကီးေတြလာမယ္ဆိုရင္ လမ္းေၾကာင္းရွင္းတယ္ဆိုတာ အဲဒါပဲ။ လမ္းေပၚက ဒုကၡသည္ေတြကို ရွင္း၊ လမ္းေဘးက ကၽြတ္ကၽြတ္အိတ္ဆြဲ ကယ္ဆယ္ေရးအလွဴရွင္ေတြကို ရွင္း။ စည္းကမ္းရွိေသာ ေလေဘးဒုကၡသည္ႏွင့္ စခန္းမ်ားကိုသာ ျမင္သာ ထင္သာ ထားဆိုေတာ့ … အလွဴရွင္ေတြက လွဴလို႔ မရေတာ့ဘူး။

ေမး - ဟိုက္။ ဒုကၡသည္ေတြက လူၾကီးေတြ လာမယ္ဆိုမွ ကာလနာ ပိုတိုက္တာေပါ့။ စားစရာမရွိ၊ ေျပးစရာမရွိ။

ေျဖ - အဲဒါေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြက က်ိန္စာတိုက္ေနၾကတယ္။ အဲလိုေျပာရတာေတာ့ မေကာင္းပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ဒါက ျဖစ္ရပ္မွန္ပဲ။ ဘန္ကီမြန္း ေလယာဥ္ပ်က္က်ပါေစတဲ့။ သူလာမယ္ဆိုလို႔ ငါတို႔ေတြ အလွဴရွင္ေတြေတာင္ ရွားပါးကုန္ျပီတဲ့။

Old people waiting in line for food donation

ေမး - အခု ဘာေတြ လွဴေနရသလဲ။

ေျဖ - ဆန္အိတ္ ၃၀၀၊ အ၀တ္မ်ဳိးစုံ ၄၂ အိတ္၊ လက္ႏွိပ္မီး ၄၂၀၊ မိုးကာတဲ ၄၀၀၊ ဆား ၁၀ အိတ္၊ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ ၂၀၀၀၊ ကာေဘာ္လစ္ ၅၀၀၀၊ ယားနာေဆး ၁၅၀၀၊ ဓာတ္ဆား ၂၀၀၀။

ေမး - အဖြဲ႔အစည္းၾကီးေတြဆီက ရသလား၊ အျပင္က ၀ယ္ရတာလား။

ေျဖ - ၀ယ္ရတာပါခင္ဗ်ာ။ ပြဲရုံ၊ ေညာင္ပင္ေလးေစ်း၊ ေဆးဆိုင္ေတြဆီက လိုက္၀ယ္ရတာပါ။ ဂိုေဒါင္ထြက္ ပစၥည္းေတြ တခုမွ မပါပါေၾကာင္း။

Children at the Shelter converted from School building

ေမး - အကူအညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ၾကီးေတြက ဘယ္မွာ ကယ္ဆယ္ေရးေတြ လုပ္ေနသလဲ။

ေျဖ - ဘုိကေလး၊ လပၸတၱာေတြမွာ။ စခန္းေတြ ေဆာက္ေပးတယ္။ သူတို႔ပစၥည္းေတြနဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးတယ္။ တခ်ဳိ႔ကိစၥေတြမွာ ကူညီေပးပါတယ္။

ေမး - သတင္းနဲ႔ ျပန္ၾကားေရးက ဘယ္လိုလုပ္ၾကသလဲဗ်ာ။ ဟိုမွာ လုိတယ္။ ဒီကို လာပါ။ ၀ိုင္းၾကပါအုံး ဆိုတာမ်ဳိးေတြ …

ေျဖ - အဖြဲ႔အစည္းၾကီးေတြကေတာ့ သူတို႔ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔လိုမ်ဴိးေတြက အဲဒါမ်ဳိး လုပ္လို႔ မရဘူးေလ။

ေမး - ဆရာ၀န္ေတြေကာ ပါသလား

ေျဖ - ဆရာ၀န္ အၾကီး ၄ ေယာက္၊ အငယ္ ၆ ေယာက္ပါတယ္။ ေဆးဖိုးက အနည္ဆုံး တေန႔ကို ၂ သိန္း ကုန္တယ္ဗ်။

ေမး - ကယ္ဆယ္ေရးတို႔၊ ရွင္းလင္းေရးတို႔ ဘယ္လို ၀င္ရသလဲ။

ေျဖ - မေငးၾကီး ဒိုင္နယ္ဆိုရင္၊ ေခ်ာင္းထျပင္ဖက္ သြားေတာ့၊ လူေသေတြက ေခ်ာင္းရိုးအတိုင္း ေမ်ာေနတာ။ ရြာေတြက ဆက္ေနတာ၊ ကန္ေညာင္၊ သာယာကုန္း၊ ကန္စု၊ ထိန္ေတာ၊ တဆက္တည္းပဲ။ စက္လႊေတြနဲ႔ သစ္ပင္ေတြကို ျဖတ္ျပီး ၀င္ရတယ္။ အနံ႔ေတြ ဆိုးလိုက္တာေနာ္။ အန္ေတာင္ယူရတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး ေတာက္ေလ်ာက္ လိုက္ကူ၊ လုိက္ရွင္းေနတာေနာ္၊ ဘာမွ ဒီထက္ ေရာဂါတို႔ ဘာတို႔ ထပ္မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ ေနာက္ ၃၊ ၄ လ ရွင္းရမွာ။ လိုက္ရွာျပီး အကူအညီ အေစာင့္အေရွာက္ေတြ ေပးေနရမွာ။

ေမး - အဖြဲ႔အစည္းၾကီးေတြရဲ႔ ကူညီေနတဲ့ ႏႈန္းကေကာ။

ေျဖ - လပၸတၱာမွာ စုရပ္ ၄၉ ခု ရွိတယ္။ မိသားစုေပါင္း ၄၉ ၅၂၇ ရွိတယ္။ တဲက လူ ၁၃ ၃၃၅ ပဲ ေပးႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီေလာက္မ်ဳိးေတာင္ မကူႏိုင္ပါဘူး။ ဒါပမဲ့ ရပ္ၾကည့္ေနလို႔မရဘူး။ ေစာင့္ေနလို႔ မရဘူး။ အခု ၂ ပတ္ေက်ာ္ျပီ။

ေမး - ၀မ္းနည္းတဲ့ ရက္ ေလး ဘာေလး ခင္ဗ်ားက မေၾကညာဘူးလား။

ေျဖ - အို ဘာေတြ လာေမးေနတာလဲ။ ဒီမွာ မနက္ မိုးလင္းေတာ့မယ္။ ပစၥည္းေတြ တင္လို႔ ျပီးေတာ့မယ္။ ေစတနာရွင္ လူငယ္ေတြကို ထမင္းေကၽြးၾကမလို႔ ၀ိုင္းကူလိုက္အုံးမယ္။ ဒါပဲေနာ္။

ေမး - ဟုတ္ …

At the monastery, the shelter place for displaced childen after the Nagis Storm

Zarganar seen with some non-Burmese in Yangon

မိုးမခနဲ႔ စကားလက္ဆုံ - ဇာဂနာ

မိုးမခနဲ႔ စကားလက္ဆုံ - ဇာဂနာ
"ရန္ကုန္ျမစ္ၾကီး ညီွျပီၤး အနံအသက္ေတြ ထြက္ေနပါျပီ"
မိုးမခ
ေမ ၁၁၊ ၂၀၀၈

ရုပ္ရွင္ပညာရွင္၊ အႏုပညာရွင္ေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္းပညာသည္ေတြ စုစည္းလို႔ ေလေဘးဒုကၡသည္ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆုံး အကူအညီေပးဖို႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကလည္း ကယ္ဆယ္ေရးေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းလို႔ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က လူၾကီး၊ လူငယ္ေတြက ၀ိုင္း၀န္းေဆာင္ရြက္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ စစ္အစိုးရက တပ္မေတာ္အင္အားရွိမွ တိုင္းျပည္အင္အားရွိမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု အရင္ဆုံး အေျခဥပေဒကို အရင္ဆုံး ၀ိုင္းအားေပးၾကလို႔ ဆိုေနတာေၾကာင့္ မုန္တိုင္းသင့္ထားတဲ့ အေလာင္းေတြ၊ လူနာေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အားေတြ မေပးႏိုင္ေသးေၾကာင္း သူ႔အလုပ္ေတြနဲ႔ သက္ေသျပလ်က္ရွိပါတယ္။

လမ္းမွာ အေျပးအလႊားသြားေနတဲ့ ျပည္သူ႔မိတ္ေဆြ ကိုဇာဂနာနဲ႔ မိုးမခတို႔ စကားလက္ဆုံ တခဏတာ ေျပာျဖစ္ခဲ့တာေလးကို တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေမး - အလုပ္ေတြ မ်ားေနပါလား။ အေျပးအလႊားေတြခ်ည္း ေတြ႔ေနရတယ္။

ေျဖ - ဟုတ္တယ္။ အခု ေဆးေတြ၊ အစားအေသာက္ေတြ လိုက္ အလွဴခံေနတာ။ အ၀တ္အစားေတြ ၂ ေသာင္းေလာက္ စကၤာပူက ေရာက္တယ္။ အခု ကိုေက်ာ္သူတို႔ လွည့္ေ၀ေနျပီ။

ေမး - အေျခအေန ဘယ္လိုရွိသလဲဗ်ာ။

ေျဖ - ရန္ကုန္ျမစ္ၾကီး တခုလုံး ညီွေနျပီဗ်ာ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ၾကီးမွာလည္း အနံအသက္ေတြ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ နယ္ေတြကို မေျပာနဲ႔အုံး။ ကေလးေတြ ေဆးရုံေတြမွာ၊ ေဆးခန္းေတြမွာ။ ၀မ္းပ်က္တယ္။ ၀မ္းေလွ်ာတယ္။ အနာေတြလည္း ေပါက္တယ္။ ဘာအနာေလးေတြမွန္းေတာင္ မသိဘူး။

ေမး - ဘာေတြ လုိေနသလဲ။ ဘာေတြ ရွိျပီလဲ။

ေျဖ - အကုန္ပဲ။ လုိတာ။ ဘာမွ မရွိဘူး။ လႈိင္သာယာ၊ ကြမ္းျခံကုန္း၊ ေတာင္ဒဂုံ … ဟာ … ေနရာ အႏွံ႔ပါပဲ။ ဆန္က အေရးၾကီးတယ္။ ဆန္ထုပ္ကေလးေတြ ထုပ္ေ၀ရတာေပါ့။ ေရသန္႔ေဆးျပားေတြ လိုတယ္။ ေဆးေတြ လိုတယ္။ အနာလိမ္းေဆးေတြ။ ၀မ္းပ်က္ေဆးေတြ။ ၀မ္းပ်က္ေစတဲ့ေဆး မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းကိုက္ ေပ်ာက္ေဆး။

ေမး - ဟုတ္ကဲ့။ အကိုတို႔လို လူမႈေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရးမွာ တက္ၾကြျပီၤး အေတြ႔အၾကဳံရွိတဲ့၊ ခံႏိုင္ရည္ေတြ ရွိတဲ့ ၀ိုင္းေတာ္သားေတြ၊ မိသားစုေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြကို ၀ိုင္းျပီး ၀န္းရံၾကဖို႔ လုပ္အား၀ိုင္းေပးၾကဖို႔ အေရးၾကီးတာေပါ့ေနာ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႔ ကယ္ဆယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕ေတြကိုလည္း လက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနၾကျပီေပါ့။

ေျဖ - ဒီအခ်ိန္မွာ အားလုံးက ဒုကၡသည္ေတြခ်ည္းပဲ။ ဒုကၡနည္းနည္းေရာက္တဲ့သူက ဒုကၡမ်ားမ်ားေရာက္တဲ့သူကို ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေနရတာ ျဖစ္တယ္။ တျမိဳ႔လုံး အနံအသက္မေကာင္းတာကေန အားလုံးဆီ မပ်ံ႔ႏွံ႔ဖို႔ လိုတယ္ေလ။ အစားအေသာက္က အေရးၾကီးသလုိ အခု က်န္းမာေရးက အေရးေပၚေနျပီ။ ေရသန္႔ေဆး၊ လိမ္းေဆး၊ ေဆးမ်ဳိ္းစုံေတြ … ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ … လိုအပ္ေနပါတယ္။

ေမး - မင္းသား မင္းသမီးေတြကိုလည္း လမ္းေပၚမွာ ေတြ႔ေနရတယ္။

ေျဖ - ဟုတ္တယ္။ ျပည္သူေတြဟာ သူတို႔ ထမင္းရွင္ေတြပဲ။ အခု အမ်ားၾကီး အဖြဲ႔လိုက္ နယ္ေတြကို ဆင္းၾကလိမ့္မယ္။ ဆင္းေနျပီ။ ခင္ဗ်ားတို႔ ဓာတ္ပုံေတြ ျမင္ရင္ ဘယ္သူေတြလဲဆိုတာ ေတြ႔ၾကလိမ့္မယ္။

ေမး - ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ၊ မိသားစုေတြ အတြက္လည္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ဆဲပဲေပါ့

ေျဖ - အျမဲတမ္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ စာေရးဆရာေတြ၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြလည္း လက္တြဲျပီး ကူညီေနၾကတယ္။ ေအးဗ်ာ … ေပၚဦး (ကိုမင္းကိုႏိုင္) မ်က္စိ ျပခြင့္ရခဲ့တယ္ဗ်ာ။ ကန္ေတာ္ၾကီးမွာ ဆိုပဲ။ အဲဒါေလး သတိရလို႔ ထည့္ေျပာလိုက္တာ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း ထူးတာရွိရင္ ေျပာမယ္ေလ။

ေမး - ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အခုလို အေျပးအလႊားနဲ႔ ေျဖၾကားတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေျဖ - ေနာက္ေတြ႔ခ်င္ရင္ လိုက္ရွာျပီးသာ ေခၚေနာ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ မရွိဘူး။ မီးမရွိ၊ ဖုံးမရွိ၊ အင္တာနက္ မရွိနဲ႔။ ႏို႔ဆီခြက္ကို ဟိုဖက္ ဒီဖက္ နန္းၾကိဳးဆြဲျပီး ေျပာလို႔ရရင္ အေကာင္းသား။

ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာသည္မ်ား

ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာသည္မ်ား

ဓာတ္ပုံသတင္း
မိုးမခ
ေမ ၁၆၊ ၂၀၀၈

ကေလးသူငယ္ေတြမွာ ဒီလို အေရျပားအနာေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္

မအူပင္မွာ ငွက္ေပ်ာေၾကာ္နဲ႔ အဖြဲ႔ကို ဒုကၡသည္ ျပည္သူမ်ားၾကားမွာ ေတြ႕႔ရစဥ္

ပဲခူးမွာ ဇာဂနာ၊ ေအာင္လြင္နဲ႔ အဖြဲ႔ အလွဴခံေနၾကစဥ္

ေဒးဒရဲ၊ ဖ်ာပံု၊ ဘိုကေလးတ၀ိုက္ ေခ်ာင္းလက္တက္ေလးေတြက လူေတြ ဘာမွ မရေသးဘူး။ ရြာ ၁၈ ရြာေလာက္က ေရထဲမွာ ကြ်န္းေမ်ာေတြလို ျဖစ္ေနတာ၊ ဟယ္လီေကာ္ပတာနဲ႔မွ ေရာက္ႏိုင္မွာ။ ေ၀ဠဳေက်ာ္က လပြတၱာ …၊ မအူပင္မွာ ငွက္ေပ်ာေၾကာ္တို႔ …၊ ေဒးဒရဲမွာ ဧရာ နဲ႔ အဖဲြ႔ေတြ၊ ဖ်ာပံု ဘိုကေလးမွာ ကိုေအာင္ခိုင္တို႔၊ သတိုးေစာတို႔ …။ က်ေနာ္က ရန္ကုန္ကေန မနက္တိုင္း ပစၥည္းပို႔ …။ ရန္ကုန္ထဲမွာ လိွဳင္သာယာ၊ ေတာင္ဒဂ၊ံု တိုးေၾကာင္ကေလးတို႔မွာေန႔တိုင္း ဆန္ေ၀တယ္၊ ထမင္းေကြ်းတယ္။ (ဇာဂနာ ေရးတဲ့စာ)