ဇာဂနာကို “လြတ္လပ္စြာ အႏုပညာဖန္တီးခြင့္” ဆု ခ်ီျမွင့္
မိုးမခ အေထာက္ေတာ္ ၀၀၂၊ ဓာတ္ပုံ - နာရီ
ႏို၀င္ဘာ ၂၆၊ ၂၀၀၈
ယေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ျမိဳ႔မွာ Art Venture အမည္ရတဲ့ အႏုပညာရွင္မ်ား ေစတနာရွင္မ်ားအဖြဲ႔က ေရြးခ်ယ္ဂုဏ္ျပဳတဲ့ “လြတ္လပ္စြာ အႏုပညာဖန္တီးခြင့္” ဆုမ်ားမွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ စြယ္စုံရ အႏုပညာရွင္ လူရႊင္ေတာ္ ကိုဇာဂနာကိုလည္း ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ အက်ဥ္းက် အႏုပညာရွင္တဦးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကိုဇာဂနာ ကိုယ္စား မိတ္ေဆြတဦးက ဆုကို လက္ခံရယူခဲ့ျပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရာက္ေနတဲ့ ကိုဇာဂနာ ဇနီး၊ မလြင္မာဦးထံက ေပးပို႔တဲ့ ေက်းဇူးစကားကို ဖတ္ၾကားျပခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ မလြင္မာဦးက -သူတို႔ အိမ္ေထာင္သက္ အႏွစ္ ၂၀ မွာ ကိုဇာဂနာ ဖမ္းဆီး ထိမ္းသိမ္းခံရတဲ့ ကာလေတြဟာ ၁၀ ႏွစ္ နီးပါးရွိခဲ့တယ္။ သားတဦး သမီးတဦးနဲ႔ ကိုဇာဂနာတို႔ မိသားစု အတူတကြ ရပ္တည္ခဲ့ၾကတယ္။ ေထာင္က်ေနစဥ္ကလည္း ေထာင္နံရံအျပင္ အနီးဆုံးက အားေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူ႔အႏုပညာေတြ ပိတ္ပင္ခံရေတာ့လည္း ျပည္ပသတင္းဌာနေတြကတဆင့္ သူ႔အႏုပညာေတြ ျပည္သူေတြ နားမ်က္စိေရွ႔ ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ မိသားစုက ကူညီခဲ့ၾကတယ္။ အခုေတာ့ မိသားစုက အေ၀းမွာေရာက္ေနလို႔ အခုလို ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ က်ခံခ်ိန္မွာ က်မတို႔ အနီးကပ္ မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေတာ့လို႔ စိတ္ထိခိုက္ရပါတယ္ … လို႔ ေျပာၾကားတယ္ လို႔ ပရိသတ္တဦးက ျပန္ေျပာျပပါတယ္။
မလြင္မာဦးက ဆက္လက္ေျပာၾကားရာမွာ -ဒီဆုဟာ ကိုဇာဂနာအတြက္သာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အဖိႏွိပ္ခံထားရတဲ့၊ ယုံၾကည္ခ်က္အတြက္ လြတ္လပ္မႈအတြက္ အဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြ၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအတြက္၊ သူတို႔ရဲ႔ မိဘေတြ၊ သားသမီးေတြ၊ မိသားစုေတြ အားလုံးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာက အႏုပညာရွင္ေတြ၊ ျပည္သူေတြက အေလးအနက္နဲ႔ မေမ့မေလ်ာ့ အတူတကြ ရွိေနၾကတယ္၊ ဂုဏ္ယူလ်က္ရွိတယ္၊ အားေပးဂုဏ္ျပဳလ်က္ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသတာျဖစ္တယ္လို႔ က်မ ခံစားမိပါတယ္လို႔ စကားလက္ေဆာင္ေပးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ပထမဆုကို ဇင္ဘာေဘြက ျပဇာတ္အဖြဲ႔က ရပါတယ္။ ဇင္ဘာေဘြက သမၼတၾကီးကို သေရာ္တဲ့ ျပဇာတ္ဟာ ျပည္တြင္းမွာ အလြန္လူၾကိဳက္မ်ားလြန္းလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက အစဥ္ အေႏွာက္အယွက္ေပးခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒုတိယဆုကေတာ့ ဘားလရုဇ္က ျပဇာတ္အဖြဲ႔တခုျဖစ္တယ္။ သူတို႔ကလည္း ႏိုင္ငံက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ အာဏာရွင္ေတြကို ဖီဆန္တဲ့ အႏုပညာေတြကို ရဲရဲရင့္ရင့္ တင္ဆက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တတိယဆုကေတာ့ ပါကစၥတန္က မြတ္ဆလင္ မက္ေဒၚနာလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ေခတ္ေပၚ အဆိုေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔သီခ်င္းေတြက အဖိႏွိပ္ခံ အမ်ဳိးသမီးထုကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ သီခ်င္းေတြ၊ အယူသီး တယူသန္တဲ့ ဘာသာေရးအယူအဆေတြကို ေ၀ဖန္တဲ့ အႏုပညာေတြကို တင္ဆက္လို႔ ေထာက္ခံသူေကာ ကန္႔ကြက္သူေတြေကာနဲ႔ ပြဲဆူတဲ့ ပညာရွင္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တဆုကေတာ့ ဘရာဇီးက ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႔ ညွင္းပမ္းသတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ အေၾကာင္း သီခ်င္း စီဒီတခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ ကေလး ၇၀ ေက်ာ္က လစဥ္ အသတ္ခံေနရတာကို မီးေမာင္းထိုးျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကိုဇာဂနာအတြက္ ဆုကို ေၾကျငာေတာ့ - ဒီလူဟာ သေရာ္တဲ့သူ၊ ျပက္လုံးထုတ္တဲ့သူလို႔ စေျပာလိုက္တယ္။ ျပီးေတာ့ ဒီလူဟာ အစိုးရက မည္သုိ႔ပင္ ပိတ္ပင္တားဆီး ဖိႏွိပ္ထားေစကာမူ ျပည္သူလူထုၾကားထဲကို မီဒီယာမ်ဳိးစုံ အထိေရာက္ဆုံးသုံးျပီးေတာ့ အေရာက္ပို႔ႏိုင္တဲ့သူလို႔ ဆက္ေျပာလိုက္တယ္။ အင္မတန္ ရဲရင့္တဲ့သူ၊ ေထာင္အၾကိမ္ၾကိမ္ က်တဲ့သူ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာမွာ အႏုပညာရွင္ေတြကို စည္းရုံးျပီး သပိတ္ေမွာက္သံဃာေတြကို ဆြမ္းကပ္တဲ့သူ၊ စြယ္စုံတဲ့နည္းေတြသုံးႏိုင္တဲ့သူ - သရုပ္ေဆာင္မယ္၊ သီခ်င္းဆိုမယ္၊ စာေရးမယ္၊ အင္တာနက္သုံးမယ္၊ အင္တာဗ်ဴးေတြလုပ္မယ္၊ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ျပည္သူထံအေရာက္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥအားလုံးကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသူ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆက္ေျပာျပီးေတာ့ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ အႏုပညာရွင္တဦးအျဖစ္ သူ႔ကို ဆုခ်ီးျမွင့္ ဂုဏ္ျပဳလိုက္ပါတယ္ … လို႔ ေၾကျငာတာဗ်ာ …”
လို႔ ပြဲတက္ေရာက္သူ ျမန္မာအႏုပညာရွင္တဦးက မိုးမခကို ေျပာျပပါတယ္။
ဆုခ်ီးျမွင့္တဲ့ အတ္ဗင္းခ်ားအဖြဲ႔အျပင္ မိတ္ေဆြ အႏုပညာရွင္မ်ား၊ စာနယ္ဇင္း သမဂၢေပါင္းစုံက ပညာရွင္မ်ား စုစည္းၾကျပီး ကိုဇာဂနာတင္သာမက အက်ဥ္းက် အႏုပညာရွင္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုေစာေ၀၊ ကို၀င္းေမာ္ (ေရႊသံစဥ္)၊ ေနဘုန္းလတ္တို႔အျပင္ အသီးသီးေသာ အဖိႏွိပ္ခံ ပညာရွင္ေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသၾကဖို႔ကို ဆႏၵရွိၾကပုံရေၾကာင္း ပရိသတ္တဦးက ထင္ျမင္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။
(ဓာတ္ပုံ - ဆု၊ ဇာဂနာအေၾကာင္းကို ၀ါရင့္သရုပ္ေဆာင္တဦး မိတ္ဆက္ေပးေနစဥ္၊ ဆုေပးပြဲ ျမင္ကြင္း)
1 comment:
Reporters Without Borders Award on December 4th
Reporters Without Borders Award
On Thursday 4 December, 11 a.m., at the Espace Fondation EDF, 6 rue Récamier, in Paris, Shirin Ebadi, Nobel Peace Prize winner, will present the prize to the winners.
Category 1 : Journalists who through their work, their principled stand or their attitude have displayed support for freedom of information
The 2008 nominees in the "Journalist" category are :
Burma - "Zarganar"
Dubbed the Burmese Charlie Chaplin, comedian Zarganar defends human rights and denounces the military government's abuses both in sketches and in entries in the blog he has been keeping since August 2007. A reliable source of information in a country strangled by censorship and repression, he upset the regime by his criticism of poverty, privileges and government corruption, and was arrested in September 2007 for supporting the peaceful demonstrations being staged by Buddhist monks.
He was accused of "disturbing public order" in June 2008, probably because of his blog entries about the government's mismanagement of relief efforts after Cyclone Nargis and an interview he gave to a BBC reporter. Then sentenced to 45 years imprisonment by a special court held in Insein prison. A few days later, an additional penalty of fourteen years was imposed. With him, two journalists were sentenced to heavy prison sentences for having collected information on the situation in the delta of the Irrawaddy. Previously arrested during a crackdown on an opposition uprising in 1988, he had been forbidden since 2006 to embark on new artistic activities, including a stage play and a film.
Post a Comment